Thema’s > Roemeens volkslied
“Desteapta-te, române” (“Ontwaak, O Roemenen!”) is het nationaal volkslied van Roemenie.
De tekst werd samengesteld door Andrei Muresanu (1816-1863) en de muziek door Anton Pann (1796-1854). Het werd geschreven en gepubliceerd tijdens revolutie 1848, aanvankelijk met de naam de “Un rasunet” (een echo). Het werd voor het eerst gezongen op 29 Juli van het zelfde jaar in de stad van Râmnicu Vâlcea. Het werd onmiddellijk goedgekeurd als revolutionaire hymne en de naam werd gewijzigd in “Desteapta -desteapta-te, române”.
Sedertdien is dit lied, dat een bericht van vrijheid en patriottisme bevat, gezongen tijdens alle belangrijke Roemeense conflicten, ook tijdens de anti-communistische revolutie in 1989. Na die revolutie, werd het de nationale hymne, die het nationaal volkslied van de communistische tijd “culori van Trei” (Drie kleuren) vervangt.
Sinds 1848, is “Desteapta -te române” erg geliefd bij de Roemenen geweest, die hen moed gaven tijdens de essentiële ogenblikken van gebeurtenissen zoals de Oorlog van de Onafhankelijkheid (1877-1878), WereldOorlog I en WereldOorlog II. Vooral in de ogenblikken van crisis na de staatsgreep van 23 Augustus 1944, toen Roemenië zich tegen Nazi Duitsland keerde en dat aan de oorlog samen met de Bondgenoten wordt deelgenomen, deze hymne spontaan door iedereen werd gezongen en op de nationale radio tren gehore werd gebracht, waarmee het gehele land alert werd gehouden.
Onmiddellijk na het begin van de communistische dictatuur, op 30 December 1947, toen Koning Mihai I van de troon moest aftreden, werden “Desteapta-te române” en andere patriottische marsen en liederen verboden. Het zingen van deze liederen, of zelfs het neurieën van hen werd gestraft met jaren van gevangenis. Slechts sinds de jaren ’70, kon het lied, alhoewel zonder de oorspronkelijke verzen opnieuw worden gezongen.
Dan, op 22 December 1989, op het tijdstip van de anticommunistische revolutie, werd de hymne in de straten gezongen. Op die manier werd het volklied opnieuw ingesteld door de druk van de demonstraties waarbij het lied werd gezongen.
Desteapta-te, române, din somnul cel de moarte,
În care te-adâncira barbarii de tirani!
Acum ori niciodata croieste-ti alta soarta,
La care sa se-nchine si cruzii tai dusmani!
Acum ori niciodata sa dam dovezi în lume
Ontwaak, Roemeen, uit de slaap van de dood
Waarin de barbaarse tirannen je hebben gedwongen
Nu of nooit: bouw jezelf een andere toekomst
Waarvoor zelfs de wreedste vijanden voor neerknielen
Ca-n aste mâni mai curge un sânge de roman,
Si ca-n a noastre piepturi pastram cu fala-un nume
Triumfator în lupte, un nume de Traian!
Priviti, marete umbre, Mihai, Stefan, Corvine,
Nu of nooit, laten we de hele wereld bewijzen
Dat in deze handen altijd het Roemeense bloed klopt
En dat in onze borst wij met trots een naam beschermen
Triomferend in de strijd, de naam van Trajanus !
Româna natiune, ai vostri stranepoti,
Cu bratele armate, cu focul vostru-n vine,
“Viata-n libertate ori moarte!” striga toti.
Ziet, grootste schaduwen, Mihai , Stefan , Corvinus ,
De Roemeense natie, uw afstammelingen
De armen gewapend, met uw vuur in de aderen
Allen schreeuwen: “Vrij en levend, of dood!”
Preoti, cu crucea-n frunte! caci oastea e crestina,
Deviza-i libertate si scopul ei preasfânt,
Murim mai bine-n lupta, cu glorie deplina,
Decât sa fim sclavi iarasi în vechiul nost’ pamânt!
Priesters, met het kruis voor! Want het leger is christelijk
Het devies, dat is de vrijheid en zijn doel is heilig
Beter vol van glorie te sterven in de strijd
Dan opnieuw terug te keren naar slavernij, op onze oude grond!
Pagina samengesteld met hulp van André Muit voor het vertalen van het volkslied