Thema’s > Geschiedenis

Tijdsbalk

• 10.000 vC Boven-Paleolithicum (de oude steentijd) periode. De eerste bekende kunst in het hedendaagse Roemenië: rotstekeningen in het noordwesten van Transsylvanië.
• 5000 – 3000 vCNeolithicum (Nieuwe Steentijd) periode. Aardewerk gevonden in alle regio’s van Roemenië.
• 3000BC – 1000 vC Bronstijd periode.
  • 3000 vC Thracische stammen van Indo-Europese origine, die vanuit Azië migreerden, bezetten het grondgebied van Roemenië.
  • 2000 vC In het huidige Roemenië is een onderscheidende Thracische subgroep ontstaan.  De Grieken noemden deze mensen Getae, maar voor de Romeinen waren zij Daciërs. Herodotus noemde ze “de eerlijkste en meest moedige van mensen”
    omdat ze geloofden in de onsterfelijkheid van de ziel en niet bang waren om te sterven.
• 650 vC voor Christus. Grieken kwamen aan en vestigden zich in de buurt van de Zwarte Zee.
  De steden Histria, Tomis (nu Constanta) en Callatis (nu Mangalia) werden gesticht. Beschaving in westerse stijl ontwikkelde zich aanzienlijk. Informatie over de Daciërs voor het eerst gedocumenteerd door de Grieken. Het oude koninkrijk Roemenië werd Dacia genoemd
• 70-44 vC: Dacische koning Burebista regeert het grondgebied van het hedendaagse Roemenië. Burebista creëerde een krachtig koninkrijk Dacia.
• 106 nC De Romeinen begonnen om hun rijk uit te breiden tot Dacia, die werd opnieuw genoemd als Roemenië. Romeinen veroveren en koloniseren Dacia.
• 50-100 nC- De verspreiding van het christendom
• 103-105 nC De Romeinse provincies Moesia Superior en Dacia waren verbonden door een brug over de Donau voor keizer Trajanus 107 na Chr.
• 106 – 274 Dacia is een provincie van het Romeinse rijk. De inwoners nemen geleidelijk verschillende elementen van de taal van de veroveraars over.
• 113 – De zuil van Trajanus (een antieke triomfzuil in Rome) is een van de meest opmerkelijke monumentale sculpturen die de val van Rome heeft overleefd. Hij brengt de geschiedenis van de oorlogen tussen de Romeinen en de Daciërs tot leven, met Trajanus als de held en Decebalus, de Dacische koning, als zijn waardige tegenstander. De oorlog van Trajanus met de Daciërs, een beschaving in wat nu Roemenië is, was de bepalende gebeurtenis van zijn 19-jarige heerschappij.
• 271 n.Chr. Na het afweren van de barbaarse Gothen, verlaten de meeste Romeinse troepen Dacia.
• 300-400 Christendom wordt aangenomen door de Daco-Romeinse, Latijns-sprekende mensen.
• 395-1453 – Het Byzantijnse Rijk of Oost-Romeinse Rijk was het oostelijke deel van het Romeinse Rijk, met als hoofdstad Constantinopel. Het Byzantijnse Rijk werd het Romeinse Rijk genoemd of, in latere eeuwen, Roemenië.
• 400-900 Nomadische stammen uit Azië en Europa (Goten, Visigoten, Hunnen, Slaven) vallen Dacia binnen.
• 896 – 1200 Magyaren (Hongaren) vallen regio’s in west en centraal hedendaags Roemenië
  (Crisana, Banat en Transylvania) binnen.  De lokale bevolking – Roemenen – was het enige Latijnse volk in het oostelijke deel van het voormalige Romeinse Rijk en het enige Latijnse volk behoorde tot het orthodoxe geloof.  De oudste bestaande Hongaarse kroniek, “Gesta Hungarorum” of de daden van de Hongaren, documenteert de veldslagen tussen de lokale bevolking in Transsylvanië, geleid door zes lokale heersers en de binnenvallende Magyaren.
• 12e eeuw – Saksische (Duitse) kolonisten beginnen verschillende steden in Transsylvanië te vestigen. (Duitsers werden uitgenodigd om zich in Transsylvanië te vestigen door de koning van Hongarije, die zijn positie in het nieuw bezette gebied wilde consolideren).  Vooral de steden Sibiu, Braşov, Târgu-Mureş, Sighişoara en Biertan werden Saksisch. De Schwaben vindt men vooral terug in de regio’s Arad, Timişen en Caraş-Severin. Szeklers – afstammelingen van Hongaarse Attila’s de Hun – werden als grenswachten naar het oosten en zuidoosten van Transsylvanië gebracht.
• 13e eeuw De eerste formele verdeling van de voorheen verenigde Roemeense bevolking. De vorstendommen van Walachije, Moldavië en Transsylvanië blijven een geheel. Transsylvanië wordt een autonoom vorstendom onder Hongaarse-heerschappij, tot 1526. Hongaarse strijdkrachten hebben tevergeefs geprobeerd Walachije en Moldavië te veroveren..
• 14e-15e eeuw Walachije en Moldavië bieden weerstand tegen de expansie van het Ottomaanse Rijk.
• 1428 Vlad Tepes (Vlad de Spietser), de zoon van Vlad Dracul (Vlad de Draak), is geboren
• 1463 Vlad de Spietser wordt prins van Walachije
• 1443 Vlad de Spietser wordt gegijzeld door de Turken
• 1451 Vlad de Spietser vlucht naar Transsylvanië
• 1476 Vlad de Spietser is vermoord. In 1897 “Dracula” van Bram Stoker, gebaseerd op Vlad de Spietser is verschenen in Engeland.
• 15e tot 19e eeuw – overheersing van het gebied door de Turken, eindigend in 1878 .
• 1526 Transsylvanië (een semi-autonoom vorstendom) wordt onderworpen aan de Ottomaanse (Turkse) autoriteit. Het vorstendom Transsylvanië bloeide op in de 16e en 17e eeuw als een vazalstaat van het Ottomaanse Rijk.
• 1600 Walachije, Moldavië en Transsylvanië zijn kort verenigd onder Mihai Viteazul (Michael de Brave), prins van Walachije. De eenheid duurde slechts een jaar, waarna Michael de Brave werd verslagen door de Turken en Habsburger troepen. Transsylvanië kwam onder de heerschappij van Habsburg terecht, terwijl de Turkse controle in Walachije en Moldavië werd voortgezet.
• 1699 Transsylvanië en Bucovina (kleinere regio ten noorden van Moldavië) opgenomen in het Habsburgse rijk.
• 1703-1711 Oorlog, onder leiding van de Prins van Transsylvanië, tegen de Habsburgers is mislukt
• 1765 Transsylvanië werd uitgeroepen tot een groot vorstendom van Transsylvanië en
  consolideerde zijn speciale status binnen het Habsburgse rijk verder.
• 1775 – Boekowina onder Oostenrijks bestuur
• 1812 – Bessarabie onder Russisch bestuur tot na de Krimoorlog daarna zelfbestuur met schatplicht aan de Turkse sultan.
• 1821 Moldavië verliest zijn oostelijke grondgebied ten oosten van de rivier de Prut (ook wel Bessarabia genoemd) aan Rusland.
• 1856 De vorstendommen van Walachije en Moldavië  – eeuwenlang onder de suzereiniteit van het Turkse Ottomaanse rijk –  verzekeren hun autonomie.
• 1859 – Samengaan vorstendommen Walachije en Moldavië onder vorst Alexander Cuza. Het moderne Roemenië werd geboren toen de vorstendommen Moldavië en Walachije werden samengevoegd. De gevormde nieuwe staat, die in 1878 de onafhankelijkheid van het Osmaanse rijk verkreeg, beijverde zich voor de totstandkoming van een unie van alle gebiedsdelen die werden bewoond door Roemenen.
• 1866 – Carol I (Karl van Hohenzollern-Sigmaringen) tot vorst erkend
• 1878 – Onafhankelijke staat Roemenië officieel bevestig tijdens het Congres van Berlijn. Hierdoor is Roemenie onafhankelijk van het Osmaanse rijk.
• 1859 – Alexandru Ioan Cuza wordt gekozen tot de troon van Moldavië en Walachije.
• 1862 – Walachije en Moldavië verenigen zich tot een nationale staat: Roemenië.
• 1866 – Carol I (geboren in Duitsland) volgt Alexandru Ioan Cuza op, als prins van Roemenië.
• 1877 – Op 9 mei verklaarde het Roemeense parlement de onafhankelijkheid van Roemenië van het Ottomaanse rijk. Een dag later werd de act ondertekend door Prins Carol I.
• 1881 – Koninkrijk van Roemenië officieel uitgeroepen onder koning Carol I
• 1892 – De leiders van de Roemenen van Transsylvanië stuurden een memorandum naar de Oostenrijks-Hongaarse keizer,  Franz Joseph, waarin een einde werd gemaakt aan vervolgingen.
• 1895 – 1 oktober Roemenen in Constantinopel werden afgeslacht.
• 1913 – Roemenië verwerft de zuidelijke Dobroedzja van Bulgarije tijdens de Tweede Balkanoorlog (Verdrag van Boekarest).
• 1914 – Uitbraak van WWI Roemenië gevechten op geallieerde zijde. Koning Carol I sterft in ditzelfde jaar. Hij wordt opgevolgd door zijn neef King Ferdinand I (1914-1927).
  Roemenië gaat WWI binnen aan de zijde van de geallieerden met als doel de verloren gebieden terug te winnen (een deel van Transylvania, Bessarabia en Bukovina).
• 1916 – Aug 28, Duitsland verklaarde de oorlog aan Roemenië
• 1916 – 1 sep Bulgarije verklaarde de oorlog aan Roemenië
• 1916 – Roemenië verklaart de oorlog aan de Centralen.
• 1918 – Tijdens een grote openbare vergaderingen verklaren vertegenwoordigers van de meeste steden, dorpen en lokale gemeenschappen in Transsylvanië, Bessarabië en Bucovina de unie met Roemenië. De Roemeense Nationale Feestdag is tot op heden op 1 december, de verjaardag van de vorming van de eenheidsstaat in 1918. De vorming van een Groot-Roemenië (Romania Mare), werd bereikt bij het verdrag van Trianon van 4 juni 1920. Bessarabië, Boekovina en Transsylvanië kwamen onder Roemeens gezag.
• 1930 – Carol II, de zoon van Ferdinand, wordt de koning van Roemenië en vestigt de koninklijke dictatuur.
• 1938 – Alleenheerschappij koning Carol II
• 1938 – Koning Carol II wordt dictatuur
• 1938 – 1940 Duitsland haalt de verdragen aan in München en Wenen, waarin Zuid-Slowakije en Noord-Transsylvanië weer naar Hongarije gaan.
• 1939 – Vergaand economisch akkoord met Duitsland . Roemenië wordt Duitsland’s grootste olieleverancier. Duitsland eist een monopolie op de Roemeense export (voornamelijk olie, hout en landbouwproducten) in ruil voor de garantie van zijn grenzen.
• 1939 – September  de Tweede Wereldoorlog begint
• 1940 – september: staatsgreep zet generaal Antonescu aan het roer. Hij vervang Carol II door Michael .
• 1940 – de Sovjetunie, Hongarije en Bulgarije annexeren grote delen van Roemenië (resp. de noordelijke Boekowina noordelijk Transsylvanië en de zuidelijke Dobroedzja.
  De Sovjet-Unie annexeert Bessarabia (oostelijk Roemenië – tegenwoordig Republiek Moldavië) en Noord-Bucovina (NNE Roemenië).
  Duitsland en Italië dwingen Roemenië om noordelijk Transsylvanië af te staan ​​aan Hongarije.
  Wijdverbreide demonstraties tegen koning Carol II. Marshall Ion Antonescu dwingt hem af te treden ten gunste van zijn 19-jarige zoon Michael. Marshall Ion Antonescu legt een militaire dictatuur op. Carol II vlucht uit Roemenië.
• 1941 – Roemenië verklaart de oorlog aan de Sovjet-Unie. Delen van de Oekraïne worden veroverd
• 1944 – Sovjetlegers dringen Roemenië binnen. Koning Michael I organiseert een koninklijke staatsgreep en arresteert Ion Antonescu. Roemenië loopt over naar de kant van de geallieerde. Duitsland de oorlog verklaard.
• 1945 – De Yalta-overeenkomst maakt Roemenië deel van het Sovjetstelsel.
  Door communisten gedomineerde regering geïnstalleerd. In februari vindt de coup van de communistische partij o.l.v. Gheorghe Gheorghiu-Dej plaats. Vorming van een regering onder de naam ‘Nationaal-Democratisch Front’. Sovjetunie geeft Zevenburgen terug. Bessarabië en de noordelijke Boekowina blijven in handen van de Sovjetunie.
• 1945-1947 – groeiende macht van de communistische partij die o.m. leidt tot zuiveringen en beëindiging van grootgrondbezit.
• 1947 – De communisten dwingen koning Michael I af te treden  en Roemenië af te kondigen als een volksrepubliek. Koning Michael verlaat het land en verhuist naar Zwitserland. Roemenië uitgeroepen tot volksrepubliek.  Een communistisch regime werd geïnstalleerd. Roemenië herwint Transsylvanië.
• 1950 – Na de dood van Stalin begint Roemenië afstand te nemen van Moskou.
• 1952 – Gheorghiu-Dej rekent als nationaal-communist in een showproces af met de rivaliserende Moskougezinde communisten rond Ana Pauker.
• 1955 – Gheorghiu-Dej treedt af als premier maar behoudt grote invloed als partijsecretaris. Verzet tegen de opgedrongen rol als graan- en olieleverancier van de Sovjet-Unie.
• 1955 – Roemenië sluit zich aan bij het Warschau Pact
• 1964 – Roemenië verklaart zich autonoom binnen het communistische blok.
• 1965 – Gheorghiu-Dej overlijdt. Nicolae Ceausescu wordt eerste secretaris van de partij. Aanname nieuwe grondwet. Roemenië wordt Socialistische Republiek Roemenië.
• 1967 – Nicolae Ceausescu wordt President van de Raad van State, waarin het leiderschap van staat en partij wordt samengevoegd. Onder zijn dictatorschap streeft Roemenië naar een onafhankelijker koers binnen het Sovjetblok.
• 1968 – De Russische inval in Tsjechoslowakije in 1968 wordt veroordeeld. Ook onderwerpt Roemenië zich niet aan de Breznjev-doctrine waarbij de communistische landen van het Oostblok slechts beperkte soevereiniteit wordt gegund.
• 1970 – Ondanks de steeds verdere afstand tot Moskou komt er een vernieuwing van het vriendschapsverdrag met de SU.
  Het binnenlands bestuur van Ceausescu intussen kenmerkt zich door een toenemende hardheid ten aanzien van alles wat als dissident gedrag wordt aangemerkt. Gaandeweg verspeelt de dictator zijn aanvankelijke goodwill in binnen- en buitenland onder meer door het machtsstreven van zijn echtgenote Elena en door de bouw van een gigantisch paleis in de hoofdstad Boekarest waarvoor hele woonwijken moeten verdwijnen.
• 1974 – Roemenië was het eerste land van het Sovjetblok dat officiële betrekkingen onderhoudt met de Europese Gemeenschap.
• 1980-1985 Bezeten door het terugbetalen van de staatsschulden en megalomane bouwprojecten, beveelt Ceausescu een verbod op de invoer van consumentenproducten en beveelt de uitvoer van alle in Roemenië geproduceerde goederen, met uitzondering van minimum voedselvoorraden.
• 1989 – Roemenen verenigen zich in protesten tegen het communistische leiderschap en plaatselijke demonstraties in Timisoara wordt Ceausescu hebben geleid tot een nationale opstand die uiteindelijk de communistische heerser Nicolae Ceausescu en zijn kabinet heeft verdreven. Nicolae Ceausescu wordt afgezet en samen met zijn vrouw Elena in een binnenplaats in Tirgoviste geëxecuteerd.
• 1990 – Eerste vrije, meerpartijenverkiezingen na de Tweede Wereldoorlog worden in Roemenië gehouden. Ion Iliescu wordt president. Hij is ex-communist en volgt een gematigde koers.
• 1991 – Roemenen stemmen voor een nieuwe grondwet.
• 1992 – Iliescu wint de eerste democratische presidentsverkiezingen.
• 1996 De ex-communistische president Iliescu werd in november 1996 opgevolgd door de christen-democratische president Constantinescu.
• 1998 – In 1998 werd premier Ciorbea opgevolgd door Radu Vasile van de christendemocratische partij.
• 1999 – Premier Radu Vasile werd in 1999, één jaar zijn aantreden, vervangen door Mugur Isarescu.
• 2000 – Op 30 januari 2000 brak bij Baia Mare in Roemenië een dam van een reservoir met cyanidehoudend water door, bij de goudmijn Aurul. Uiterst giftig water kwam via zijrivieren terecht in de rivier de Tisza en veroorzaakte in Hongarije een grote milieuramp; 1400 ton dode vis werd geborgen.
• 2000 – Vanaf december 2000 is Iliescu opnieuw herkozen als president van Roemenië. Premier is Adrian Nastase. Iliescu presteert zich als sociaaldemocraat.
• 2001 – Koning Mihai is in mei 2001 vriendelijk ontvangen door het staatshoofd en woont vanaf die datum weer in Roemenië.
• 2004 – In december 2004 won Traian Basescu, de presidentskandidaat van een alliantie tussen de liberale partij en de democratische partij, de presidentsverkiezingen.
• 2004 – Roemenië treedt toe tot de NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie).
• 2005 – 2005 werd gekenmerkt door vele natuurrampen in Roemenië.  Honderden mensen kwamen om bij, in totaal, 7 overstromingen. Ook is Roemenië in het einde van het jaar getroffen door het vogelgriepvirus H5N1. De eerste meldingen van het virus waren bij Maliuc en Ceamurlia de Jos in de Donau-delta.
• 2007 –  Roemenië is op 1 januari 2007 tot de Europese Unie toegetreden. De Europese Unie heeft scherpe eisen aan Roemenië gesteld, met name op het terrein van de corruptiebestrijding. Zie ons speciale artikel over de toetreding van Roemenie tot de Europese unie.